Bir bilmecem var size çocuklar: "İTÜ'nün verilerine göre son 15 yılda en az penaltıyı kim attı?"

İnönü Stadı'nda oynanan Beşiktaş-Galatasaray maçının 86.dakikasında Beşiktaş 3-2 galip durumdayken, Burak Yılmaz'ın pozisyonuna penaltı kararının çıkması, fazlaca gündeme geldi.

Pozisyonun penaltı olmadığı konusunda hemen herkes ortak kararda buluşurken (gözlerini kin bürümüş tarafgirler hariç) bizler de bu konuya "bilimsel açıdan" yaklaşalım dedik.

Ve bunun üzerine Fenerbahçe Spor Kulübü Başkanı Aziz Yıldırım'ın, malum davası nedeniyle İTÜ'ne müracaat ederek, son 15 sezonu içerisine dahil eden bir araştırma yaptırdığını geçtiğimiz haftalarda basından okuduğumuzu hatırladık.

Gündemimize pek gelmemiş olabilir ancak, fırsat bu fırsatken bir yerlerde not olarak durması açısından, aşağıda detaylarını bulacağınız bu raporu, "yorumsuz" şekliyle sizlere sunuyoruz.

Alıntılar, basın haber sitelerindendir ve rapor içeriğidir.

Sadece tek bir cümleyle özetleyecek olursak;

Son 15 sezonda ligde en fazla golü Fenerbahçe atmasına rağmen, en az penaltıyı da yine Fenerbahçe atmıştır. Hem de bu konudaki listede kendisine yer bulamayarak, 4.sıradan girmiştir bu listeye..

***

Aziz Yıldırım’ın avukatlarının şike davasının dosyasına İTÜ’den önemli bir tetkik raporu sunduğu öğrenildi. Avukat Turan Öner İTÜ Fen-Edebiyat Fakültesi’ne ve İTÜ Beden Eğitimi Bölümü’ne 29.05.2012 tarihli dilekçesiyle başvurarak Aziz Yıldırım’ın başkanlık yaptığı 15 sezon ile Mahmut Özgener’in federasyon başkalığı yaptığı üç sezona ait dönemde hakemlerin kararlarının Fenerbahçe Spor kulübü bakımından değerlendirilmesi talebinde bulundu. Av. Turan dilekçe ekinde Türkiye Futbol Süper Ligi’nin son 17 sezonuna ait tüm takımların puan cetveli ve penaltı verilerini sundu. İTÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Dekanlığı, Matematik Mühendisliği Bölümünü görevlendirdi. Matematik Mühendisliği Bölümü Başkanlığı da 30.05.2012 tarihli talimatıyla öğretim üyesi Doç.Dr. Cevdet Cerit’i tayin etti.


Raporun Türk futbol kamuoyunu sarsacak sonuç bölümü şöyle.

1. Yeterince uzun vadede daha fazla gol atan takım daha fazla penaltı kazanır. Penaltıyla gol arasındaki bu sayısal ilişki güçlü bir pozitif lineer korelasyon ilişkisi olup ayrıntıları Madde 4.1 ve 4.2’de gösterilmiştir.

2. Son on yılda en çok gol atan takım açık arayla Fenerbahçe’dir. Fenerbahçe’yi sırasıyla Galatasaray, Beşiktaş ve Trabzonspor izlemektedir. Matematiksel hesaplanan PPİ değerlerine göre Fenerbahçe’nin son on yılda en fazla penaltı kazanan takım olması gerekir. Özden’in (2012) gösterdiğine göre kamuoyunda son on yılda dört büyüklerden en çok Fenerbahçe lehine penaltı verildiği algısı bulunmaktadır. Fenerbahçe’yi sırasıyla Galatasaray, Beşiktaş ve Trabzonspor izlemektedir. Galatasaray, Beşiktaş ve Trabzonspor için gerçek, kamuoyu algısıyla uyumludur. Ancak Fenerbahçe için gerçek ile kamuoyu algısı birbirine zıttır. Fenerbahçe son on yılda en çok değil, en az penaltı kazanmış büyük kulüptür. Esasen Fenerbahçe lehte penaltı adedinde ilk dörde dahi girememiştir (Gaziantepspor’dan daha az penaltı kazanmıştır).

3. 1997-98 sezonundan günümüze kadar olan 15 sezona ait veriler Madde 4.5’te gösterilen matematiksel hesaplamalara tabi tutulduğunda hakemlerin bu dönemde penaltı kararlarında Fenerbahçe aleyhine bir tutumu olduğu tespit edilmiştir. Hesaplamalara göre bu durum %97 kesinlikle tesadüfi değildir. Penaltı hakemlerin takdir haklarının kullanıldığı en önemli kararların başında gelmektedir. Hakemler her kararda olduğu gibi penaltı kararlarında da zaman zaman hata yapabilirler. Hakemler takımlara karşı tarafsız ise yeterince uzun vadede takımların lehine ve aleyhine yapılan hataların birbirini telafi etmesi gerekir. Bu durum iş bu raporda gösterilen PPİ analizlerinde tespit edilmektedir. Esasen Fenerbahçe’nin rakipleri için bu durumun geçerli olduğu yukarıda gösterilmiştir. Ancak, bu 15 sezonun toplamında hakemlerin Fenerbahçe ile ilgili penaltı kararlarındaki hatalarının net toplamda ciddi bir farkla aleyhte olduğu tespit edilmiştir. Söz konusu 15 sezona ait verilere göre bu durumun %97 olasılıkla tesadüfi olmadığı hesaplanmıştır.

4. 2008-09, 2009-10, 2010-11 sezonlarına ait veriler Madde 4.5’te gösterilen matematiksel hesaplamalara tabi tutulduğunda, hakemlerin bu dönem toplamında penaltı kararlarında Fenerbahçe’ye karşı nötr (tarafsız) bir tavır sergilediği tespit edilmiştir.

KAMUOYUNU SARSACAK İFADELER VAR


Raporun futbol kamuoyunu sarsacak olan sonuç bölümünde şu ifadeler var: Uzun vadede daha fazla gol atan takım daha fazla penaltı kazanır. Penaltı ile gol sayısı arasındaki ilişki güçlü bir lineer koreleasyon oluşur. Son 10 yılda en çok gol atan takım açık arayla Fenerbahçe'dir. Matematiksel hesaplanan PPİ değerlerine göre Fenerbahçe son 10 yılda en çok penaltı kazanan takım olması gerekir. Ama Fenerbahçe son 10 yılda en az penaltı kazanmış büyük kulüptür. F.Bahçe lehte penaltı adedinde ilk 4'e girememiş ve G.Antep'in de altında kalmıştır. F.Bahçe kamuoyuna göre en çok penaltı kazanan kulüptür. Oluşan algı bu yöndedir. Ancak veriler tam tersi yöndedir. Penaltı kararlarında hatalar net toplamda ciddi bir aleyte durum oluşturuyor. Son 15 sezondaki verilere göre bu durumun yüzde 97 olasılıklı tesadüfi olmadığı da hesaplanmıştır.

İTÜ'NÜN RAPORU YARGITAY'IN ÖNÜNE GİTTİ

Şike soruşturma ve davası sürecinde adeta bir hukuk savaşı veren Başkan Aziz Yıldırım, suçsuzluğunu ve haklılığını ispat etmek için çok büyük çaba sarfediyor. İTÜ'ye yaptırdığı araştırma bunun en büyük örneği oldu.

FENERAHÇE, % 97 MAĞDUR

İTÜ'nün Fenerbahçe'nin % 97 oranla mağdur edildiğini orta koyan bu araştırma şu anda Yargıtay'ın önünde duruyor.

RAPOR iDDiAYI CURUTUYOR!

Şike davasında savcının iddiasında Fenerbahçe'nin TFF Başkanı Mahmut Özgener'i hakem atamaları konusunda etki altına aldığı ve hakem ayarlaması yaptığı suçlaması bulunuyordu.

RAPOR, YILDIRIM HAKKINDAKİ İDDİAYI ÇÜRÜTÜYOR

İTÜ'nün son 15 yılı baz alarak yaptığı inceleme Özgener döneminde de farklılık arzetmiyor. Yani rapor, Aziz Yıldırım hakkındaki temel iddialardan birisini net bir şekilde çürütüyor.

VERiLER TEK TEK ACIKLANDI

İTÜ'nün veri setinde 15 sezon, 42 takım, 153 maç 14.400 gol ve 1.350 penaltı kararı var. 1997'den 2012'ye kadar bir dönem, 2008'den 2012'e kadar ayrı bir dönem (Özgener dönemi) olarak ele alındı

İTÜ Matematik Mühendisliği Bölümü'nün sunduğu ayrıntılı raporda, sonuca ulaşılırken hangi verilerin dikkate alındığı da tek tek açıklandı. Oynanan maç adedi, galibiyet adedi, yenilgi ve beraberlik adetleri. Attığı gol, yediği gol, lehte penaltı ve aleyhte penaltı adetleri göz önüne alındı. Oluşan veri seti 15 sezon. 42 takım, 153 maç, 1440 gol ve 1350 penaltı kararını içerdi.

2 AYRI DÖNEM!

Verilen dilekçeye uygun olarak 2 ayrı dönem incelendi. 1. dönemde 1997'den 2011/12 sezon aralığı incelendi. 2. dönem olarak da 2008'den 2012'ye kadar olan Mahmut Özgener dönemi inceleme altına alındı. Penaltı kararlarında mağdur olan Fenerbahçe'nin, Mahmut Özgener döneminde de bu istatistiğin çok benzer bir şekilde devam ettiği görüldü.